De ontwikkeling van een kitten in de buik van mama
Omdat wij niet binnen in onze zwangere poes kunnen kijken, is het voor ons altijd een vraag wat zich van binnen afspeelt. Door middel van deze serie foto's kun je zien hoe een kitten zich ontwikkelt vanaf de bevruchting tot de geboorte.
Op foto 1 is de eerste celdeling van de bevruchte eicel te zien. Deze is na ongeveer 4 1/2 dag na de bevruchting zichtbaar. De doorsnede van de cel is nu 40 micron.
Op foto 2 is de bevruchte eicel te zien na 6 dagen. Op dit moment bestaat de vrucht uit 24-40 cellen. De doorsnede van de cel is nu 70 micron.
De opname op foto 3 is van dag 8. Hierop is het ontstaan van het ectodermis te zien. Het ectodermis is de aanduiding voor de buitenste cellen van het lichaam: de huid (epidermis), maar ook het centraal zenuwstelsel wordt aangelegd.
Foto 4: Dag 10, de aanleg van het endodermis. Het endodermis zijn de cellen, die het spijsverteringskanaal (zullen) vormen, het maagdarmstelsel dus.
Foto 5: Dag 12, de aanleg van het mesodermis welke tenslotte de cellen die spieren, skelet en organen zullen vormen. De eerste mesodermale structuur die gevormd zal worden is de chorda, de ruggengraat.
Op foto 6 is het ontstaan van het centrale zenuwstelsel te zien, dag 13.
Op dag 13, zoals op foto 7 te zien is, wordt de aanleg van de organen en het ectodermis gevormd, welke zich tot een huid ontwikkelt die het hele lichaam bedekt. Dorsaal en caudaal (kop en staartzijde) zijn nu goed te onderscheiden, er is al een staartje. Het endodermis wordt gevouwen als een buisachtige structuur, het begin van het maag-darmstelsel. Er ontstaat ook een primitieve bloedsomloop.
Foto 8: Dag 15 tot 17, het embryo is nu 2-10 mm. Het hoofd is prominent aanwezig en is gebogen naar de staart (caudale zijde). Ook ontwikkelen zich kieuwbogen, 4 in totaal.
Dag 17 is op foto 9 te zien, het primitieve maag-darmstelsel is gereed en er is een begin van een mond. Tegelijk ontwikkelen zich de kleine hersenen.
Foto 10: Dag 18 na de conceptie. Het is al duidelijk waar ogen en oren komen.
Foto's 11 en 12:. Met dag 18-19 ontstaan er voorpootje en achterpootjes. De grote hersenen en de hersenstam zijn in aanleg al aanwezig. Het embryo meet tussen de 7 en 18 mm, de nek en staart zijn naar de romp toe gebogen.
Op foto 13 is het kitten 19 tot 21 dagen in ontwikkeling sinds de bevruchting. De gehoorgangen en de voorpoten zijn al ontwikkeld zoals bij een volwassen kat en zijn voorzien van een inwendig skelet. De achterpoten zijn nog aanhangsels en het oog vormt al pigment. Inwendig vormen zich aderen voor de bloedsomloop en ook al zenuwen. Ook het strottenhoofd, bronchiën en longen beginnen zichtbaar te worden. De primitieve ruggengraat loopt door tot in de staart, aan de rugzijde vormen zich wervels. Ook de slokdarm, maag en darmen worden in dit stadium gevormd. Ook de organen zoals schildklier, nieren en lever worden aangelegd. Het embryo is nu tussen de 10 en 24 mm lang.
Vooral in dit stadium is het embryo zeer ontvankelijk voor schadelijke stoffen, middelen tegen schimmels of de moeder laten inenten met levende entstof kunnen dodelijk zijn voor het embryo. Ook het gebruik van antibiotica dient zeer zorgvuldig overwogen te worden.
In dit stadium begint de moederpoes haar zwangerschap te tonen. De tepeltjes kleuren meestal roze en zetten een beetje op. Als ze een meerling draagt begint ze duidelijk al iets voller te worden en zijn vaak de vruchtjes te onderscheiden als je voorzichtig in haar buik voelt.
Op foto 14 is het kitten 21 tot 23 dagen in ontwikkeling. De bovenlip, de oorschelpen en de oogleden beginnen zich nu te vormen. Aan het einde van de poten zijn nu tenen te onderscheiden en de genitaliën ontwikkelen zich verder. Binnen in beginnen zich het scelet (nog kraakbeen) en spieren zich te differentiëren, ook worden de ribben gevormd. De bek ontwikkelt zich, ook te tong en verhemelte. De schildklier en bijschildklier ontwikkelen zich verder en ook het hart en zwezerik (ligt in de borstkas tussen het hart en borstbeen). Ook de thymus wordt gevormd, deze is verantwoordelijk voor het produceren van T-cellen, welke te maken hebben met de functie van het immuunsysteem. Het embryo is nu 13 tot 30 mm.
Op foto 15 is het embryo 23 tot 25 dagen oud. De tenen van de voorpoten beginnen zich nu geheel te onderscheiden. De achterpoten lopen altijd iets achter in ontwikkeling, maar ook hier beginnen zich de tenen te ontwikkelen maar deze zijn nog niet van elkaar gescheiden. De nieren, bijnieren en het geslachtsorgaan ontwikkelen zich verder. In de primitieve ruggengraat is nu een grijze (voornamelijk zenuwcellen) en witte massa (zenuwvezels, myeline) te onderscheiden welke omgeven is door een vlies. De witte massa omkleedt de grijze massa in de ruggengraat. Zenuwuitlopers en zenuwknopen (ganglia) ontwikkelen zich. In de kop ontwikkelen de speekselklieren, kaken, verhemelte en tong. In de hersenen ontstaat de hypofyse (belangrijk orgaan wat hormonen produceert).
Op foto 16 is het embryo 25 to 28 dagen oud, 21 tot 40 mm groot. In dit stadium is het embryo al bijna compleet en spreken we eerder over een foetus. Alles ontwikkelt zich nog steeds verder zoals het kopje, de wangen, kin, tanden (verborgen in de kaak), neus, mond, enz. Het gebied waar de navel komt wordt gereduceerd, het buikvlies, longvlies en middenrif ontstaan. De handwortelbeentjes, tenen en ribben zijn nog steeds kraakbeenachtig maar beginnen langzaam te verkalken.
De foetus is nu 28 tot 32 dagen oud, foto 17, en 25 tot 50 mm lang. De groei gaat nu snel en alle 'onderdelen' bevinden zich op de juiste positie. Over de ogen groeit een ooglid, er zijn driehoekige oortjes zichtbaar, het binnenoor ontwikkelt zich (zoals het trommelvlies) zodat het dier later kan horen. De foetus begint nu echt op een poesje te lijken en de verbening van de onderdelen, die eerder uit kraakbeen bestonden, gaat door. De bronchiën ontwikkelen zich steeds verder en bij vrouwelijke foetussen ontstaat de baarmoeder. Ook vormt de blaas zich in dit stadium.
Foto 18: De foetus is nu 32 tot 38 dagen in ontwikkeling en tussen de 35 en 60 mm lang. Het hoofd blijft relatief groot, de huid ligt glad aan, maar er zijn nog geen haren ontstaan. De uitwendige genitaliën ontstaan en er ontwikkelen zich nagels aan de tenen. Het oog ontwikkelt verder, oa de iris ontstaat.
Op foto 19 is de foetus 38 tot 44 dagen, 50 tot 80 mm groot. De huid ontwikkelt zich, deze wordt dikker en begint te rimpelen. De oren worden groter en het staartje langer. Het binnenoor is gevormd maar bestaat nog uit kraakbeen. Ook de longblaasjes ontwikkelen zich en de hypofyse wordt gelobt. In de darmen groeien darmvlokken, de oogleden zijn nu volledig aanwezig en gesloten.
Op foto 20 is de foetus 44 tot 48 dagen oud en 65 tot 125 mm groot. De haartjes beginnen te groeien, de foetus is nu bedekt door een fluweelachtig laagje. Vaak begint ook het pigment zichtbaar te worden.
Foto 21: 48 tot 60 dagen. Vanaf dag 58/59 zijn de organen van de foetus zo ver ontwikkeld dat het levensvatbaar zou moeten zijn. Een normale bevalling vindt plaats tussen dag 59 en 69 na de bevruchting.
